“Wat hebben jullie nodig?” “Toiletten!” Het was niet direct het antwoord dat ontwikkelingshulpverlener Prakash Goossens verwachtte, toen hij Indiase vrouwen in Eluru vroeg op welke manier hij hen kon helpen met zijn organisatie Side By Side. Toch ging hij meteen aan de slag met hun wens. Dat leidde tot veel meer dan nieuwe sanitaire voorzieningen. Het bleek het begin van de persoonlijke en economische ontwikkeling van Indiase vrouwen. Een verhaal dat we op deze Werelddag van het Toilet graag opnieuw delen.

“Voor jullie mannen is het gemakkelijk. Jullie worden niet lastig gevallen!”, vertelt een Indiase vrouw tijdens de dorpsraad in Eluru, waar mannen en vrouwen uit de dorpen samen komen om problemen te bespreken. De vrouw doelt op het gevaar van het ontlasten in de rijstvelden net buiten het dorp. Vrouwen mogen dat alleen doen als het schemert of donker is. Slangen en ratten liggen op de loer. Als dat nog niet genoeg is, lopen vrouwen ook het risico om op dat moment verkracht te worden.

Prakash vertelt dat zijn organisatie Side By Side zich vooral inzet voor vrouwen en meisjes, omdat zij het zwaar hebben in de Indiase samenleving. Prakash: “De Indische samenleving is een patriarchale samenleving, waar de mannen het voor het zeggen hebben. Vrouwen krijgen minder kansen. Volgens de grondwet worden ze niet gediscrimineerd vanwege hun geslacht, maar op sociaal vlak gebeurt dat wel.” Jongens studeren verder, meisjes stoppen vaak met school zodra ze de leerplichtige leeftijd van 14 jaar bereiken. Ze worden huisvrouw vanaf het moment dat ze trouwen en kinderen krijgen.

We doen dit samen

Prakash is zelf geboren in India, maar werd op zijn achste geadopteerd. Hij weet hoe het anders kan, maar wil zijn hulp zeker niet opdringen: “Als ik verandering wil brengen, moet ik met de mensen werken. Niet ‘ik doe dit voor u’, maar ‘we doen dit samen’. Daar komt ook de naam van onze organisatie vandaan; Side By Side.”

Tijdens de gezamelijke dorpsraad wordt het plan voor de toiletten verder uitgewerkt. De vrouwen willen individuele toiletten, waar de mannen niet mogen komen. Ook verkiezen ze een Frans toilet boven een wersterse toiletpot. De toiletten moeten los van het huis gebouwd worden, want dan blijft het huis ‘zuiver’ volgens de traditie. Side By Side voorziet het materiaal voor de toiletten, maar de bewoners moeten zelf aan de slag met de bouw.

Fiere vrouwen

In 2015 startte de Indiase mannen met het bouwen van de 400 geplande toiletten. Wereld Missie Hulp en de lokale organisatie the Bhimadole Development Society, waar Side By Side mee samenwerkt, ondersteunden hen daarbij. Naast de bouw van toiletten, werd er ook een systeem aangelegd om regenwater op te vangen in een tank. De vrouwen halen er water voor het onderhoud van hun toilet.

Prakash: “De vrouwen zijn zo fier. Ze hebben nu controle over hun lichaam en worden ook dynamischer op andere gebieden.” Daarom startte Prakash met een tailoring workshop, waar vrouwen kleren leren maken. Een aantal vrouwen werkt inmiddels voor één van de textielbedrijven in de omgeving. “Ze verdienen nu meer geld dan hun man,” vertelt Prakash.

Met de aanleg van de toiletten is de start echter gemaakt. De vrouwen kunnen nu niet alleen op een veilige manier ontlasten, maar ook op een hygiënische manier, waardoor veel ziektes kunnen worden voorkomen. Ook is de eigenwaarde van de vrouw gestegen: ze zijn fier op zichzelf. Prakash vervolgt glimlachend: “Als je nu bij ze op bezoek gaat, nemen ze je als eerste mee naar hun zelfgebouwde toilet.”

Lees het volledige artikel in MERCIE ‘Water doet leven’ uit 2017.